Γιατί το άγγιγμα και η στενή επαφή είναι σημαντικές για τα μωρά
Η επαφή με το δέρμα ενισχύει τη σύνδεση γονέα-παιδιού
Το να κρατάτε το μωρό σας στην αγκαλιά σας για πρώτη φορά είναι πολύτιμη στιγμή. Αυτή η επαφή με το δέρμα έχει άμεση θετική επίδραση στον δεσμό που αναπτύσσεται μεταξύ των γονέων και του νεογέννητου μωρού τους. Η αγκαλιά, τα χάδια και η στενή επαφή σώμα με σώμα δίνουν στα μωρά μια αίσθηση ασφάλειας.
Η περίοδος ανάπτυξης δεσμού μετά τη γέννηση
Μετά τον φυσικό τοκετό, το νεογέννητο μωράκι μπορεί να νιώσει ζεστασιά στο γυμνό στήθος της μητέρας ή του πατέρα. Αυτή η πρώτη επαφή δέρμα με δέρμα στηρίζει τον συναισθηματικό δεσμό μεταξύ γονέα και παιδιού. Αυτή η δερματική επαφή είναι σημαντική, διότι ενεργοποιεί την απελευθέρωση ορμονών που καλλιεργούν έναν στενό δεσμό και μια σχέση αγάπης. Αυτή η διαδικασία ανάπτυξης δεσμού κατά τις πρώτες μέρες βοηθά τους γονείς να εντοπίζουν τα σημάδια που τους δίνει το μωρό τους και να συντονιστούν με τις ανάγκες τους. Αυτό, με τη σειρά του, βοηθά το μωρό να αναπτύξει μια ισχυρή αίσθηση βασικής εμπιστοσύνης. Ένας έντονος δεσμός μπορεί επίσης να δημιουργηθεί παρά τα τυχόν αρχικά εμπόδια. Εάν τα παιδιά χρειάζονται ειδική φροντίδα λόγω δυσκολιών στον τοκετό ή ασθένειας που αποτρέπει την άμεση δημιουργία δεσμού με τους γονείς, υπάρχουν τρόποι να αναπληρωθεί αυτό.
Η επαφή με το δέρμα καλλιεργεί μια αίσθηση ασφάλειας
Το πιο σημαντικό συναίσθημα για τα νεογέννητα είναι η εγγύτητα των στοργικών φροντιστών του: για ένα μωρό, το να νιώθεις κάποιον κοντά σημαίνει ότι νιώθεις ασφαλής. Τα μωρά το νιώθουν όταν τα σημάδια που δίνουν λαμβάνονται υπόψη και έχουν την προσοχή μας, οπότε ξέρουν ότι δεν κινδυνεύουν. Η καλλιέργεια του αισθήματος ασφάλειας είναι ουσιαστικό μέρος της φροντίδας για την ευεξία του μωρού σας, ειδικά τους πρώτους μήνες. Κυριότερα, αυτή η αίσθηση προστασίας εκφράζεται με τη φυσική εγγύτητα: μέσα στα χέρια του γονέα ή του φροντιστή τους, αγκαλιά μαζί τους στο κρεβάτι ή μέσα στον μάρσιπο, το μωρό αισθάνεται σίγουρο και ασφαλές. Αυτή η στενή επαφή με το σώμα δημιουργεί επίσης αίσθημα ζεστασιάς. Ειδικά τους πρώτους μήνες, τα μωρά δυσκολεύονται να ρυθμίσουν τη θερμοκρασία του σώματός τους. Η στενή φυσική επαφή μπορεί να τα βοηθήσει σε αυτό.
Η ανάγκη για άγγιγμα και στενή επαφή
Οι άνθρωποι έχουν ανάγκη την επαφή για υγιή συναισθηματική ανάπτυξη. Η αφή είναι η πρώτη μας γλώσσα στη ζωή και παίζει σημαντικό ρόλο. Τα μωρά αναπτύσσουν αίσθηση αφής ακόμα και στη μήτρα. Έπειτα, στη γέννηση, έχουν την πρώτη τους εμπειρία σωματικής επαφής, καθώς τα κρατάνε και τα αγκαλιάζουν για πρώτη φορά. Εκτός από τον θηλασμό και τη μεταφορά τους αλλά και την αγκαλιά, τα μωρά νιώθουν κάθε άγγιγμα στη διάρκεια της καθημερινής ρουτίνας αλλαγής πάνας και μπάνιου, όπου νιώθουν την άμεση επαφή με το δέρμα.
Η φροντίδα του μωρού με επίγνωση και σεβασμό μπορεί να ενσωματωθεί στην καθημερινή ρουτίνα του από την αρχή. Για παράδειγμα, οι γονείς μπορούν να καθιερώσουν συνήθειες περιποίησης της επιδερμίδας που τρέφουν τόσο το σώμα όσο και τον συναισθηματικό δεσμό -το βρεφικό μασάζ προσφέρει ακριβώς αυτό. Μέσω του μασάζ, οι γονείς μαθαίνουν να παρέχουν απαλή φροντίδα και να επικοινωνούν με το μωρό τους, αναγνωρίζοντας τα σημάδια που τους δίνει και ανταποκρινόμενοι σε αυτά.
Η συνδετική ορμόνη οξυτοκίνη
Το δέρμα είναι το μεγαλύτερο όργανο του σώματός μας και έχει εκατομμύρια υποδοχείς που αντιδρούν στην αφή. Εάν ο εγκέφαλος αντιληφθεί ακόμη και ελαφριά ή απαλή δερματική επαφή, απελευθερώνει, μεταξύ άλλων, την ορμόνη οξυτοκίνη. Επομένως, η αγάπη της φυσικής επαφής ταυτίζεται με την απελευθέρωση της οξυτοκίνης, η οποία δημιουργεί ένα αίσθημα δεσμού. Η οξυτοκίνη, γνωστή και ως «ορμόνη της αγκαλιάς», έχει χαλαρωτικό αποτέλεσμα, ανακουφίζει από το άγχος, μειώνει την αρτηριακή πίεση, μειώνει τα επίπεδα κορτιζόλης και ενισχύει το ανοσοποιητικό σύστημα. Τα θετικά συναισθήματα που προκύπτουν ενισχύουν τον δεσμό μεταξύ των παιδιών και των φροντιστών τους, δημιουργώντας μια δυνατή σχέση.
Η αφή επηρεάζει την ανάπτυξη ενός παιδιού
Η εμπειρία διαφορετικών μορφών σωματικής επαφής και αγγίγματος με αγάπη όχι μόνο βοηθά τα νεογέννητα να αποκτήσουν την αίσθηση του σώματός τους και να το κατανοήσουν καλύτερα, αλλά επίσης διεγείρει την ανάπτυξη του εγκεφάλου και τις γνωστικές τους ικανότητες. Κατά την αλλαγή της πάνας και τη φροντίδα του σώματος, τα μωρά αισθάνονται το άγγιγμα του φροντιστή τους στο δέρμα τους. Αισθάνονται αν τα χέρια του ενήλικα είναι ζεστά ή κρύα και αν ασκούν πιο δυνατή ή πιο αδύναμη πίεση. Ο συνδυασμός της περιποίησης δέρματος με το απαλό μασάζ δίνει στο παιδί την ευκαιρία να αναπτύξει μια αίσθηση της δικής του ύπαρξης, χαρτογραφώντας νοητικά το σώμα του. Η αλλαγή της πάνας,το μπάνιο και το βρεφικό μασάζ όχι μόνο ωφελεί το σώμα και την ψυχή, αλλά μετατρέπεται σε μια ολοκληρωμένη εμπειρία μάθησης για το μωρό.
